#122: Kinh nghiệm apply làm việc ở Singapore

Ngày đẹp, gửi thư hay

Xin chàooo!!

Woa, vậy là gần 1 tháng chúng ta chưa trò chuyện với nhau rồi đó! Bạn có khoẻ không? Mấy tuần vừa rồi ăn Tết vui chứ?

Đợt rồi về Hà Nội mình cũng đã tranh thủ đi được phở Biên này, bún mọc Thuỷ này, bún đậu cây đa Thuỵ Khuê này, bún riêu tóp mỡ mọc giòn cô Hương Béo này huhu kể ra lại thèm rồi vẫn còn biết bao nhiêu thứ chưa được ăn 🥹

Dù sao thìii, chúc mừng năm mới! Chúc bạn năm nay có thật nhiều sức khoẻ để thực hiện được tất cả mục tiêu nha!

Kinh nghiệm apply làm việc ở Singapore

View từ văn phòng công ty hiện tại của mình ở Sing

Kì thực mà nói, mình có nghĩ tới việc chia sẻ về chủ đề này trong khoảng vài tháng đầu sau khi sang Sing. Cơ mà, mình vẫn thấy lấn cấn vì yếu tố may mắn đóng một vai trò rất lớn trong câu chuyện của mình. Đặt phím, rồi lại thôi.

Tuy nhiên, sau gần hai năm ở đây, (và dưới áp lực của rất nhiều bạn subscribers :v), mình có thu thập được một số thông tin và quan sát mà mình nghĩ sẽ có ích cho quá trình ứng tuyển của bạn sang đây, nên hôm nay mới đủ dũng khí để chia sẻ lại cho mọi người.

Hôm nay em trả bài nghen anh :))

Disclaimer: những thông tin mình chia sẻ đến từ kinh nghiệm của mình, với tình hình kinh tế và xã hội của năm 2022, và cụ thể là với ngạch Product Management. Nó không phải đảm bảo rằng bạn sẽ đánh-đâu-thắng-đó khi apply ở Sing, nhưng mình tin sẽ cho bạn một khởi đầu tốt.

Mình sẽ chia bài này thành 3 phần chính:

• Sơ qua về quá trình: để bạn hiểu ngữ cảnh lúc mình apply

• Ba gợi ý: để bạn có một hành trình thuận lợi

  • Rải đơn

  • Format CV

  • Chuẩn bị cho “sự phù hợp”

• Bonus: để bạn thuận lợi hơn một tí nữa

Phần 1: Sơ qua về quá trình

Mình bắt đầu nộp hồ sơ từ đầu tháng 2 (sau Tết) năm 2022, nhận offer cuối tháng 4, và sang đây vào cuối tháng 7 năm đó. Mình apply thẳng vào một công ty mới ở Sing, chứ không phải qua đây theo diện global management trainee, hay internal relocation.

Quá trình phỏng vấn của mình diễn ra trong vòng 2 tháng, với dòng thời gian như sau:

• 24/2: Phone screening với HR

• 17/3: HR gọi báo mình bị tạch role hiện tại, nhưng gợi ý mình thử role khác. Okela thử luôn.

• 24/3: Có buổi phỏng vấn đầu tiên

• 28/3: HR lại báo tạch :v HR giới thiệu 03 role khác phù hợp hơn, và hỏi xem ưu tiên của mình là role nào (moé HR này có tâm ghê)

• 5/4: Phỏng vấn với role mới, vòng 1, với một senior trong team

• 8/4: Phỏng vấn với role mới, vòng 2, với team lead

• 11/4: HR báo đỗ (🥳(🥳(🥳)

• 12/4-22/4: Thương thảo về lương thưởng và các điều khoản trong hợp đồng

Tuy rằng số lượng vòng phỏng vấn không nhiều (3), tổng thời gian từ lúc mình nộp hồ sơ, được HR gọi cho tới lúc nhận offer là 2.5 tháng, khá lâu. Đó là chưa kể mình còn phải đợi họ xin Visa xong xuôi (3 tuần nữa), lúc đó mới chính thức có thể xin nghỉ ở công ty hiện tại.

Phần 2: Ba gợi ý

1. Rải đơn: Chấp nhận và kiên nhẫn

🧠 Mindset: Để một công ty ở nước ngoài tuyển bạn, họ phải chứng minh cho chính phủ rằng bạn phù hợp hơn người bản địa cho vị trí này. Tức là: tính cạnh tranh sẽ rất cao. Do vậy, mình đã chuẩn bị tinh thần cho hai việc:

1. Mình chấp nhận rằng để được sang Sing, mình sẽ có thể phải chọn một công việc không đúng như nguyện vọng ban đầu. Không sao, vì chỉ cần mình sang được Sing, chứng minh được với chính phủ, cũng như các nhà tuyển dụng tương lai rằng: "Có một công ty của Sing không thể tuyển được người bản địa, mà họ cần tôi", thì mình tin rằng sau này mình sẽ có thể tìm được công việc ưng ý. Cộng thêm việc, mình hoàn toàn có thể luân chuyển nội bộ ở công ty hiện tại để sang đúng team mà mình thích về sau, lúc đó sẽ dễ hơn là phỏng vấn từ đầu như thế này.

2. Mình sẽ phải rải đơn ở rất nhiều công ty, bởi chắc chắn mình sẽ trượt rất nhiều, đơn giản chỉ vì nhiều công ty rất ngại vướng vào vụ tài trợ visa (đặc biệt các công ty nhỏ), trong khi nguồn cung bản địa lại lớn.

💪 Hành động

• Như bạn có thể thấy, sau 2 lần tạch, mình đành phải lựa chọn 3 vị trí mà HR gợi ý, để có thể tiếp tục được phỏng vấn. Cả 3 vị trí này đều rất khác so với vị trí đầu tiên, cả về loại sản phẩm lẫn những kiến thức mình muốn học.

• Mình rải đơn ở rất nhiều công ty khác nhau, và để tránh quên thì mình sử dụng một tracker như thế này (Ứng dụng: Airtable)

Như bạn có thể thấy, số lượng role bị "Rejected" chiếm tới gần nửa, "Applied - waiting for results" cũng tương tự (tới bây giờ vẫn chưa nghe lại thông tin gì, coi như tạch òi) =))

Dĩ nhiên, con số 30 vị trí mình từng apply không đáng là bao so với con số hàng trăm mà các bạn mình bên Mỹ phải trải qua (hello Đ.N), nhưng mình nghĩ tỉ lệ bị rớt như trên cũng đủ để mô tả cho bạn sự khốc liệt của cuộc chiến này.

Nhưng không sao, có một tin vui ở gợi ý số 3 cho bạn, đọc tiếp nhé.

2. Format CV: format McKinsey, 1 trang

🧠 Mindset: Vì rải đơn nhiều nơi, nên mình quyết định không gửi Cover Letter. Do vậy, mình cố gắng trau chuốt CV hết sức có thể. Nhưng mình cũng muốn chọn format nào cho đơn giản để đỡ mất quá nhiều thời gian. À, và phải cố gắng cô đọng trong 1 trang thôi. CV chứ không phải newsletter, HR không có thời gian đọc.

💪 Hành động

Trước giờ mình chỉ sử dụng đúng format McKinsey cho CV thôi. Format này đơn giản, dùng Word cũng làm được. Mình thích vì mình có thể dành thời gian để nghĩ nội dung CV thay vì mất thì giờ chỉnh sửa lề lối.

3. Chuẩn bị cho "sự phù hợp"

Chắc chắn bạn đã nghe mấy câu đại loại như: "Công ty không tuyển người giỏi nhất, họ tuyển người phù hợp nhất"

Thế thì thế nào mới là "Phù hợp"?

🧠 Mindset: Dựa vào kinh nghiệm của mình, sự "Phù hợp" là kết hợp của 2 thứ: (1) Bạn có đầy đủ kinh nghiệm và kĩ năng của nghề + (2) một kinh nghiệm/kĩ năng cụ thể mà công ty cần ngay lúc đó.

Trước đây khi mới ra trường, lúc mình đi phỏng vấn, mình chỉ tập trung vào cái số (1). Sau này mới nhận ra cái số (2) chính là vũ khí giúp bạn thực sự thay đổi cuộc chơi.

Ngày đó, mình ứng tuyển làm Product Manager cho một công ty eCommerce ở Sing. Sau khi làm được hơn 1 năm, mình mới hỏi sếp của mình là tại sao hồi đó mày tuyển tao, trong khi tao biết có nhiều người bản địa cũng có kinh nghiệm na ná giống tao mà.

Sếp mình nói: "Tao tuyển vì mày là người phù hợp nhất cho dự án X ở thời điểm đó. Dự án đó không chỉ yêu cầu kinh nghiệm làm sản phẩm, mà vì nó là dự án mới, nên sẽ phải phân tích và nghiên cứu rất nhiều số liệu từ đầu. Mày có kinh nghiệm về mảng đó."

Ồ.

Mình chợt nhớ ra, trong buổi phỏng vấn với anh sếp đó, anh đã hỏi mình "What is a special thing you can bring to the team", và mình đã nói rằng mình từng làm ở một công ty về data analytics, nên mình hiểu cách để làm việc với team data hiệu quả nhất, và có thể cung cấp một số insights để cải thiện các dashboard báo cáo hiện tại.

Và đó, chính là sự "phù hợp" mà mình đang nói tới.

Để mình lấy cho bạn thêm một ví dụ.

Khi mình chuyển sang công ty khác ở Sing, cũng nhờ hay đi tán dóc mà mình biết được lý do đằng sau việc sếp tuyển mình. Đó là bởi vì, bên cạnh những kĩ năng cơ bản của một người làm Product, mình còn có insights về ngành eCommerce, thứ mà sếp mình đang rất, rất cần bởi chiến lược năm nay của sếp tập trung rất mạnh về mảng này.

💪 Hành động

Trong cả hai trường hợp trên, mình đều không biết rằng mình là người phù hợp đến thế. Điều này nghĩa là:

• Nếu được, bạn nên cố gắng làm thân với HR, và hỏi họ xem dự án mà bạn đang apply là gì. Thông tin về dự án sẽ cho bạn biết được những kĩ năng, kinh nghiệm nào mà sếp bạn đang tìm kiếm để lúc phỏng vấn còn lôi ra cho sếp loá mắt.

• Tập trung làm thật tốt những gì bạn được giao ở bất cứ nơi đâu. Tốt ở đây không chỉ là đạt được kì vọng của sếp, mà còn là có một sự hiểu biết sâu sắc về thứ mình đang làm (sự tập trung đôi khi không phải là tất cả). Lý do là bởi vì trước khi apply bạn sẽ không bao giờ biết người sếp tiếp theo ở công ty tiếp theo đang tìm kiếm điều gì. Giờ thì mình chỉ ước là mình đã tìm hiểu về eCommerce sâu hơn, để có thể đóng góp nhiều hơn cho dự án hiện tại...

Mình thấy rằng đôi khi, cái kĩ năng/kinh nghiệm mà công ty cần ngay lúc đó có thể đóng vai trò quyết định trong việc bạn được nhận hay không.

Ví dụ: mình có chị đồng nghiệp, tốt nghiệp Tài Chính Ngân Hàng, ra trường làm marketing cho agency, giờ đang làm Language Manager cho thị trường Việt Nam (ô!). Chị ấy được chọn bởi vì các dự án brand marketing chị từng đảm nhận liên quan rất nhiều tới ngôn ngữ.

Ví dụ tiếp: mình có anh bạn đồng nghiệp, ngày xưa làm sales và marketing cho LINE (một công cụ chat nổi tiếng của Nhật Bản), chưa từng build một product nào hết, giờ được nhận vào vị trí phát triển sản phẩm (ơ!) cho thị trường Nhật Bản. Lý do là, dự án mà sếp của anh đó đang triển khai lại đang cần rất nhiều insights về người Nhật, điều mà anh đó học được trong quá trình làm việc ở LINE.

Đó, cuộc đời ai biết chữ ngờ đúng không? Chúng ta không thể biết được người sếp tương lai đang cần gì, vì vậy, tuy cuộc chiến khốc liệt, nhưng không phải là không có một cơ hội nào cả!

Phần 3: Bonus - Một tip to từ một câu chuyện nhỏ

Mình hỏi một số bạn PM (nước ngoài có, bản địa có) mà đã thành công apply qua Sing, và nhìn thấy một điểm chung khá thú vị:

Họ đều nghiên cứu kĩ về sản phẩm của công ty mà họ đang apply vào, liệt kê 2-3 thứ mà họ muốn cải thiện, kèm theo giải pháp, và tìm mọi cách để chia sẻ nó ở trong buổi phỏng vấn (nếu không được hỏi).

Mình nói chuyện với A., A., bảo mình rằng sau khi bạn chia sẻ khoảng 1-2 thứ mà bạn nghĩ rất nên cải thiện ở app hiện tại, giám đốc sản phẩm đã rất hứng thú và kéo dài cuộc nói chuyện thêm 20p nữa, để bạn chia sẻ nốt 2-3 thứ còn lại (xin nhớ: giám đốc sản phẩm rất bận, nên đây là điều hiếm hoi). Mình tin rằng 20p này chính là khoảnh khắc A. thực sự chứng tỏ sự khác biệt so với các ứng viên còn lại.

Nếu bạn chưa biết, mình cũng đã được 2 sếp (ở cả công ty cũ và mới ở Sing) hỏi về điều mình muốn cải thiện ở sản phẩm, và mình cũng đã làm "bài tập về nhà" một cách đầy đủ ;) Mình khá chắc phần trả lời này có ảnh hưởng tới kết quả cuối cùng, hehe ✌️

—

Quá trình tìm việc ở nước ngoài cần chuẩn bị 1, thì cần may mắn 10. Khi mình mới qua, lúc đó ngay sau Covid nên nhu cầu mua hàng online nhiều, công ty mình có nhu cầu tuyển cao. Chỉ một tháng sau, công ty bắt đầu dừng tuyển và thậm chí còn layoff rất nhiều nữa…

Do vậy, nếu bạn chưa sang được Sing, đừng trách bản thân nhé - thị trường việc làm bây giờ ở đâu cũng khó khăn mà.

Chúc bạn có một mùa săn job vui vẻ, hi vọng bạn sẽ sớm có tin vui!

---

Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc thư. Đừng ngại chia sẻ lá thư này tới bạn bè nếu bạn thấy nó hữu ích ❤️

Như thường lệ, nếu có điều gì newsletter này làm bạn suy nghĩ, hoặc mình có thể làm tốt hơn, hãy reply và chia sẻ với mình, mình sẽ rất rất vui đó
(＊๑˘◡˘)

Chúc bạn một buổi tối vui vẻ và một tuần mới năng suất! Happy March!

Thân,
Tuấn Mon